logotype
img1

11
Φεβ
2013

Σφραγισμένο με επτά σφραγίδες το βιβλίο της ιστορίας των Σχολείων της Πόλης δεν ανοίγει εύκολα τις σελίδες του.

Και μόνο για να το βρείς θα γυρίζεις και θα γυρίζεις την Πόλη, θα ανεβαίνεις και θα κατεβαίνεις λόφους, θα προχωρείς σε καλντερίμια, θα σταματάς σε χορταριασμένες πόρτες σχολείων που δεν πατούν παιδικά ποδαράκια που δεν αντηχούν γέλια παιδιών???Από τότε ως τώρα, ως τις μέρες μας.

 

 

 

Γι? αυτό και τόσος πόνος, τόσο άρωμα ψυχής αποτυπωμένο στους ξεθωριασμένους τοίχους τους.

Στη Πολιτιστική ομάδα ασχολούμαστε φέτος με την γνωριμία αυτών των σχολείων ,την ιστορία τους, το πολιτισμό τους και την ερήμωση λόγω έλλειψης μαθητών.

Λίγα λόγια για αυτά τα σχολεία:

Ζωγράφειο συνεχίζεται αδιάλειπτα εδώ και 120 περίπου χρόνια, ξεκινώντας από το τέλος του 19ου αιώνα, έχοντας γνωρίσει ένδοξες ημέρες με μαθητικό δυναμικό που ξεπερνούσε τα 800 άτομα. Το όνομά του το οφείλει στον μεγάλο δωρητή Χρηστάκη Ζωγράφο, που διέμενε στο Παρίσι και προσέφερε 10.000 χρυσές λίρες της εποχής, για να κτιστεί το Σχολείο. Έτσι, το 1890, η γενική συνέλευση της κοινότητας αποφάσισε, σε ένδειξη τιμής, να ονομαστεί το σχολείο Ζωγράφειο. Η ανέγερση του Σχολείου βασίστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Περικλή Φωτιάδη, δίνοντάς του τη μορφή, που διατηρεί ακόμη και σήμερα. Το Σχολείο βρίσκεται σε ένα στενό κάθετα στον κεντρικό πεζόδρομο του Πέραν της Κωνσταντινούπολης, πολύ κοντά στο ελληνικό προξενείο, που βρίσκεται στον εν λόγω πεζόδρομο. Δυστυχώς το Σχολείο πλήρωσε πολύ ακριβά κάθε ελληνοτουρκική διένεξη, έτσι οι μαθητές του μειώθηκαν σταδιακά το 1955 (Σεπτεμβριανά), το 1964 (απελάσεις Κωνσταντινουπολιτών) και το 1974 (Εισβολή Αττίλα στην Κύπρο). Σήμερα απέμειναν να φοιτούν εκεί μόλις 50 μαθητές, όμως ο άξιος Διευθυντής του κ. Δερμιτζόγλου Ιωάννης είναι αισιόδοξος ότι θα έλθουν καλύτερες ημέρες για τον ελληνισμό της Πόλης, αλλά και για το Σχολείο του. 

 

 













Tο «Ζάππειον Παρθεναγωγείον», που από το 2000 και μετά λειτουργεί ως μικτό Σχολείο όλων των βαθμίδων, καλύπτοντας ηλικίες από τα προνήπια μέχρι και το Λύκειο. Είναι ένα μεγαλοπρεπές τετραώροφο κτήριο, κτισμένο δίπλα στον ελληνορθόδοξο Ναό της Αγίας Τριάδος, κοντά στην πλατεία Ταξίμ, στο Πέραν. Το Σχολείο κτίστηκε με χορηγία του Κωνσταντίνου Ζάππα, που μας είναι γνωστός και από την ίδρυση του Ζαππείου Μεγάρου στην Αθήνα. Η λειτουργία του άρχισε το 1875 σε νοικιασμένο χώρο και 10 χρόνια αργότερα τελείωσε η ανέγερση του σημερινού κτηρίου. Από τότε μέχρι σήμερα το Σχολείο λειτουργεί ανελλιπώς. Ακολούθησε και αυτό τη συρρίκνωση του ελληνισμού της Πόλης κι έτσι σήμερα αριθμεί λιγότερους από 80 μαθητές, σε Προνήπια, Νήπια, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο.




 












H «Μεγάλη του Γένους Σχολή», στο Φανάρι, λίγα μέτρα πιο ψηλά από τον πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου. Η Σχολή αποτελεί το αρχαιότερο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κωνσταντινουπόλεως, αφού ιδρύθηκε μόλις ένα χρόνο μετά την άλωση, από τον Πατριάρχη Γεννάδιο Σχολάριο, ως συνέχεια της «Πατριαρχικής Ακαδημίας», που διαλύθηκε με την εισβολή των Οθωμανών στην Πόλη. Σε διάστημα 430 χρόνων λειτουργίας της άλλαξε πολλές φορές έδρα, μέχρι που το 1881 άρχισε να κατασκευάζεται το υπάρχον οικοδόμημα. Ο Έλληνας αρχιτέκτονας Κωνσταντίνος Δημάδης έδωσε στην κάτοψη της Σχολής σχήμα αετού με ανοιγμένα φτερά, δημιουργώντας έτσι ένα μοναδικό οικοδόμημα, δείγμα της πολιτιστικής και οικονομικής ποιότητας του ελληνισμού της Πόλης. Ακόμη και σήμερα, 130 χρόνια μετά τα εγκαίνιά της, αποτελεί αξεπέραστο δημιούργημα, αν και βρίσκεται περιτριγυρισμένο από εκατοντάδες άθλια χαμόσπιτα, αφού η πολιτική του επίσημου τουρκικού κράτους είναι η υποβάθμιση της περιοχής του Φαναρίου, για ευνόητους λόγους. Σήμερα η Σχολή, ακολουθώντας τη φθίνουσα πορεία της Ομογένειας της Πόλης (όπου έχουν απομείνει πια λιγότεροι από 2.000 Έλληνες και οι περισσότεροι από αυτούς είναι μεγάλης ηλικίας), αριθμεί μόλις 50 μαθητές, λειτουργώντας ως σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

 













H Θεολογική Σχολή, κλειστή από το 1971. Το έτος αυτό, το τουρκικό κράτος βασιζόμενο σε έναν Νόμο, που απαγόρευε τη λειτουργία ιδιωτικών Πανεπιστημίων στην Τουρκία, ενοχοποιώντας τα για προσηλυτισμό, έκλεισε και τη Θεολογική Σχολή. Σήμερα, βέβαια, υπάρχουν δεκάδες ιδιωτικά Πανεπιστήμια και κολλέγια σε ολόκληρη την Τουρκία, αλλά η Θεολογική Σχολή της Χάλκης παραμένει κλειστή και υπό διάλυση (με διάταγμα του 1998), παρά τη διεθνή κατακραυγή, που έχει ξεσηκώσει η απόφαση αυτή. Όλοι, με πρώτο τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη, που είναι απόφοιτος της Σχολής, θέλουμε να ελπίζουμε ότι θα δοθεί σύντομα λύση και οι υποσχέσεις της τουρκικής κυβέρνησης, για επαναλειτουργία της Σχολής, θα τηρηθούν. Το θέμα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης είναι ζωτικής σημασίας, τόσο για τον ελληνισμό της Πόλης, όσο και για την επιβίωση του Πατριαρχείου. Η Σχολή είναι κτισμένη στο «Λόφο της Ελπίδος» του νησιού, με κάτοψη σε σχήμα Π, που «αγκαλιάζει» το καθολικό της Μονής της Αγίας Τριάδος και οι σημερινές εγκαταστάσεις είναι δημιουργήματα του τέλους του 19ου αιώνα, αφού ο σεισμός του 1894 κατάστρεψε τις εγκαταστάσεις, που είχαν δημιουργηθεί πενήντα χρόνια πριν. Στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης σπούδαζαν Ορθόδοξοι Χριστιανοί από όλο τον κόσμο, προσδίδοντας σε αυτή διεθνή χαρακτήρα και μεγάλο κύρος.

Τα παιδιά των Ρωμηών που ζουν σήμερα στην Κωνσταντινούπολη είναι η μόνη μας ελπίδα να κρατηθεί ζωντανός ο ελληνισμός της Πόλης. Κάθε χρόνο ο  αριθμός των μαθητών μειώνεται δραματικά.

Οι δάσκαλοι που δεν εγκατέλειψαν την Πόλη αγωνίζονται καθημερινά για το μέλλον αυτών των παιδιών.

Ελάχιστοι είναι σήμερα οι Ρωμιοί μαθητές που φοιτούν στα ελληνικά ομογενειακά σχολεία της Κωνσταντινούπολης.

Ποιοι είναι οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτήν την εικόνα και τι πρέπει να γίνει για να αντιστραφεί;

Είναι ιδανική η στάση που κρατούμε όλοι εμείς γύρω από αυτό το θέμα και τι θα μπορούσαμε ο καθένας χωριστά και όλοι μαζί να κάνουμε;

Αυτούς τους προβληματισμούς θα προσπαθήσουμε φέτος με αυτή την ομάδα να απαντήσουμε και μέσα από αυτή την διαδικασίας να γνωρίσουμε καλύτερα την πολιτιστική ταυτότητα των Ρωμηών της πόλης, την ιστορία και την διαχρονικότητα

τους.

 

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ

ΑΛΑΜΑΝΙΩΤΗ

ΕΛΕΝΗ

ΚΑΛΑΝΤΖΗΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ

ΚΑΛΤΣΟΥΝΗ

ΕΛΕΝΗ

ΜΑΛΛΙΑΡΟΣ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ

ΜΑΛΛΙΑΡΟΥ

ΒΑΓΙΑ-ΞΕΝΙΑ

ΞΗΡΟΜΕΡΙΤΗ

ΜΑΡΙΑ-ΔΑΝΑΗ

ΠΑΠΑΡΓΥΡΗΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΠΑΡΔΑΛΟΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

ΑΡΑΠΙΤΣΑ

ΔΗΜΗΤΡΑ-ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ

ΑΣΕΝΟΒ

ΡΟΥΣΙ

ΓΟΥΡΓΙΩΤΗΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ

ΓΟΥΡΓΙΩΤΗΣ

ΚΟΣΜΑΣ

ΚΑΛΤΣΑ

ΙΩΑΝΝΑ

ΜΑΜΟΥΡΑ

ΑΝΝΑ

ΡΑΧΙΩΤΗΣ

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ

ΣΚΟΥΡΑ

ΙΩΑΝΝΑ

ΡΑΝΤΖΑ

ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

 

 ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ:

1. ΦΑΣΟΥΡΑΚΗΣ ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΠΕ17.02 ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

2. ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΕ20

3. ΡΗΓΑ ΗΒΗ ΠΕ05

4.ΣΑΛΑΤΑ-ΜΠΟΥΡΤΖΗ ΕΛΕΝΗ ΠΕ17.07